Doğum Sancısı ve Doğum

Doğum, dünyanın en doğal durumlarından biridir. Doğmak, yemek, içmek, nefes almak gibi doğum da yaşamın akışında var olan bir durumdur. Öğrenilen değil yaşanan bir şeydir. Diğer yandan doğum hakkında bilinçli olmak süreci kolaylaştırabilir. Anne adaylarının doğum konusunda en çok merak ettiği konuların başında doğum ağrısı gelmektedir. Doğum sancısı nedir ve doğuma doğru nasıl belirtiler gözlenir, konusu da bir diğer çok merak edilen konudur. Doğuma hazırlık sürecinde doğum hakkında merak edilenleri öğrenmek istemek çok normaldir. Biz de doğum öncesi dönemde merak edilen bu soruları yanıtlamak üzere doğum sancısı ve doğum temalı bir araştırma yaptık.

Doğum Sancısı ve Doğumun Başlaması

Doğum, bilindiği üzere 9 ay on günlük periyodu tamamladığınızda ya da bu süre sonuna yaklaşıldığında gerçekleşir. Bu süreçte doğumun yaklaştığını haber veren bazı belirtiler söz konusu olur. 

Gebelik Haftası Hesaplama Tablosuna da bakın!

Özellikle doğum sancısı, önemli bir belirtidir. Sezeryanla doğum yapılacağı zaman genellikle bu sancılar başlamadan anne adayı, ameliyata alınır. Ancak normal doğum yapılacaksa sancılar, sürece hazırlık için önemlidir. Anne adayı, doğum yaklaşırken önce yalancı sancıları hisseder ve vücudu doğum sancısına hazırlanır. Ardından gerçek doğum sancıları başlar. Peki, yalancı sancılarla doğum sancısı nasıl ayırt edilir?

Yalancı Sancı & Doğum Sancısı Ayrımı

Bu iki sancıyı özellikle ilk gebeliğini yaşayan anne adaylarının ayırt etmesi zordur. Aslında bazı noktalara dikkat etmek hissedilen sancının gerçek doğum sancısı olup olmadığını gösterebilir. 

1. Yalancı doğum sancısı, kendinizi rahat hissettiğiniz zaman geçer. Örneğin uzandığınızda, bir bardak su içtiğinizde rahatlamaya başladığınızı fark edersiniz. Ancak gerçek doğum sancısına bu şekilde müdahale etmeniz mümkün olmaz. 
2. Gerçek doğum sancıları çok düzenlidir; 5 dakikada 1, 10 dakikada 3 kez gibi belli aralıklarla yaşanır. Ağrı, vakit geçtikçe artar ve sancılar arasındaki süre kısalabilir. 

Doğum Sancısı Nasıl Bir Ağrıdır?

Burada suçlu, oksitosin hormonudur. Bu hormon salgılandığı sürece doğumun başlaması için rahmi uyarır. Rahmin kasılmasıyla ortaya çıkan ağrılı bir durum olarak özetlenir. Peki, doğum sancısı en çok nerede hissedilir? Birçok kadının doğum sancısı hafif karın kasılmaları ile başlar. Bu kasılmalar bazen alt sırt ağrıları gibi de hissedilebilir. Eğer bebek geliyorsa bu ağrılar daha da şiddetlenir, süresi uzar ve sıklaşır.

Ayrıca bel bölgesine doğru yoğun bir baskı da hissedilir. Rahimde açılma olması için bu ağrılar sürer. Başka bir deyişle yeterli açılmayı elde edene kadar bu sancılar devam eder. Açılma istenen seviyeye gelince de doğum başlar.

Doğum Sancısı Ne Zaman Başlar?

Doğumun yaklaştığının en net belirtisi olan doğum sancılarının ne zaman başladığı da çok merak edilir? Aslında hamileliğin son haftasında yani doğumun başlayacağı hafta bu sancılar başlar. Buna genel bir istatistikle yanıt vermek gerekirse; hamileliğin 38. haftasında doğum sancıları başlar. Bu, bazen 39. hafta, 40. hafta hatta nadiren 41. hafta da olabilir. 

Suyun Gelmesi Doğum Başladı Demek mi?

Bilinenin aksine, suyunuzun gelmesi aslında doğum için gelen ilk işaret değildir. Cenin zarı bebeğiniz doğana kadar sağlam bir biçimde kalabilir. Hatta bazı bebekler cenin zarıyla birlikte doğarlar.

Doğumun Başladığını Nasıl Anlaşılır?

Doğumun başladığını gösteren çok net belirtiler vardır. Binlerce yıldır, hekimler bu belirtilere  göre doğuma müdahale etmektedir. 

• Doğum sancılarının sıklığı artar ve süresi uzar. 
• İdrar rengi koyulaşır hatta hafif kanlı olabilir. 
• Akıntı artar
• Suyunuz gelebilir

Doğum Öncesi Yapılacak Tetkikler Nelerdir?

Bundan sonra; nabzınız, tansiyonunuz, vücut sıcaklığınız ve olası idrarınıza dair bazı düzenli kontrollerinizi yapacaklardır. Ayrıca bebeğin hangi pozisyonda olduğunu belirlemek ve kalp atışlarını ölçmek için sizin karnınızı da kontrol edeceklerdir. En son rahminizin ne kadar genişlediğini ve doğuma ne kadar yakın olduğunuzu görmek için bir iç muayene yapılacaktır.

Bu kontrollerin doğum süreci boyunca tekrarlanması sonucunda hem sizin hem de  bebeğinizin iyi olduğuna emin olunacak ve doğum sürecinin hangi noktada olduğu tespit edilecektir. Ebeniz ya da hemşireniz sizin iletişime geçmeniz gereken ilk kişilerdir. Eğer bir sorunuz varsa ya da tavsiyeye ihtiyaç duyuyorsanız sormaktan çekinmeyin.

Doğum Başladığında Ne Olur?

Burada hastanenin öngördüğü şekilde doğumhaneye alınırsınız. Üzerinize bir hastane elbisesi giydirilir. Ebeler ve hekiminiz ve sağlık görevlileri, sizi doğum süreci boyunca destekler ve gerekeni yaparlar. Bu konuda rahat olun ve onların sözlerine kulak vermeye odaklanın. 

Doğum Sonrasında Ne Giyilmeli?

Şık lohusa gecelikleri ya da lohusa pijamaları başlangıçta kulağa çok hoş gelse de bunlar genellikle doğumdan hemen sonrası için çok konforlu olmayabiliyor. Çünkü sezeryan ya da normal doğum sonrasında bir süre kanama ve benzeri lekelenmeler söz konusu olacaktır. Bu nedenle içinde rahat edeceğiniz, pamuklu kumaştan ve kolay giyilip çıkarılan kıyafetleri tercih edin. Doğum sonrasında koridorda veya odada yürümeniz isteneceği için üzerinize alabileceğiniz sabahlıklar da çok kullanışlı olacaktır. 

Şimdi, biraz da doğum pozisyonları ve doğum ağrısı konularına değinelim… 

Doğum Çeşitleri

Doğum çeşitleri ya da doğum şekilleri denilince akla sezeryan mı normal mi sorusu geliyor. Ama suda doğum, oturarak doğum gibi farklı pozisyonlara göre de doğum çeşitlenebilir. Doğum, bir kadının hamilelik sürecini tamamladıktan sonra bebeğin annenin rahminden çıkması anlamına gelir. Doğum süreci, çeşitli doğum şekilleriyle gerçekleşebilir. İşte en yaygın doğum şekilleri:

1. Normal Doğum

Normal doğum, doğal bir şekilde gerçekleşen ve bebeğin vajina yoluyla dünyaya geldiği doğum şeklidir. Bu doğum şekli, bebek ve anne için en doğal ve sağlıklı olanıdır. Normal doğumda, anne genellikle doğum sancıları sırasında aktif olarak katılır ve doğum pozisyonunu seçebilir. Normal doğum, bebeğin doğal yolla dünyaya gelmesine izin verir ve doğum sonrası iyileşme süreci genellikle daha hızlıdır.

2. Sezaryen Doğum

Sezaryen, doğumun karın bölgesinden cerrahi bir kesimle gerçekleştirildiği bir doğum şeklidir. Sezaryen genellikle tıbbi nedenlerle tercih edilir, örneğin bebeğin pozisyonu, anne sağlığı veya bebeğin sağlık durumu gibi durumlar söz konusu olduğunda. Bu prosedürde, anne genellikle lokal veya genel anestezi altında olur ve bebeğin karın bölgesinden çıkarılması için cerrahi bir kesim yapılır. Sezaryen doğum sonrası iyileşme süreci normal doğuma göre daha uzun sürebilir.

3. Vakum veya Forceps Yardımlı Doğum

Vakum veya forceps, normal doğum sırasında bebeğin çıkışını kolaylaştırmak için kullanılan yardımcı araçlardır. Vakum, bebeğin başını emerek ve çekerek doğum sürecini hızlandırmaya yardımcı olur. Forceps ise, bebeğin başını tutmaya ve doğum sürecini kolaylaştırmaya yardımcı olan metal bir alettir. Bu yöntemler, normal doğum sırasında bazı zorluklar yaşandığında veya doğum sürecini hızlandırmak gerektiğinde kullanılabilir. Ancak bu yöntemlerin kullanımı dikkatli bir şekilde yapılmalı ve uzman bir sağlık ekibi tarafından yönlendirilmelidir.

4. Planlanmış veya Acil Olarak Yapılan Diğer Doğum Şekilleri

Bazı durumlarda, özel tıbbi koşullar veya anne ve bebeğin sağlık durumu nedeniyle farklı doğum şekilleri tercih edilebilir. Örneğin, bazı annelerin daha önce geçirdikleri bir doğum travması, bazı tıbbi durumlar veya ikiz gebelikler gibi durumlar farklı doğum şekillerini gerektirebilir. Bu tür durumlarda, doğum planı, anne ve bebeğin sağlığına en uygun olanı belirleyen bir sağlık uzmanı tarafından yapılmalıdır.

Sonuç olarak, doğum şekli, anne ve bebeğin sağlığı, tıbbi durumlar ve tercihler göz önüne alınarak belirlenmelidir. Her doğum şekli kendine özgü avantajlar ve riskler içerir. Doğum öncesinde, anne adayları bir sağlık uzmanıyla doğum seçenekleri hakkında konuşmalı ve kendileri ve bebeği için en uygun doğum planını yapmalıdır.

Doğum Sancısını Azaltmanın Yolları

Doğum sancısı sırasında acılarınızı ve rahatsızlıklarınızı azaltmak için bir takım yardımcı faktörler var. Ancak bunlardan hangisinin uygulanacağına hekim karar verir. Bunların bazılarını şöyle listeleyebiliriz:  

• Doğumun başlangıç safhalarında yapılacak en iyi şey, etrafta yürümek, banyo yapmak ya da TENS cihazını kullanmaktır. 
• Doğum ilerledikçe doğum sancısı daha az hissedilsin diye size petidin, epidural ya da “gaz ve hava” verilebilir. Gaz ve hava sadece bir kasılma sırasında kullanılabilir. Havayı bir ağızlık yoluyla alırsınız ve bir kasılma sırasında acınızı geçici olarak azaltır. Petidin bacak veya kalça bölgesine enjeksiyon yoluyla yapılır. Etkisi yaklaşık olarak 4 saat sürer ve sizi biraz uykulu yapabilir. Acıyı tamamen geçirmeyeceğini de söylemekte fayda var. 
• Epidural kalçanızla omrunuzun arasındaki boşluğa yerleştirilen ince bir tüptür. Bu ilaç vücudunuzun belden aşağı kısmını hissizleştirmek için uygulanır. Yataktan kalkamaz duruma gelirsiniz ve kolunuza bir serum takılması gerekir.

Doğum sancısı azaltma yöntemleri herkes için aynı etkiyi vermemektedir. Doğum sancısı azaltma yöntemlerinin bazıları sizin için diğerlerinden daha etkili olabilir. Ancak bu sizin doktorunuzla konuşup karar vereceğiniz bir konudur. Bazı doğumda ağrı kesme yöntemleri sizin için uygun olmayabilir. Ancak açık fikirli olun ve her türlü tedirginliğinizi doktorunuzla paylaşın ve kesinlikle unutmayın ki doğum sancısı azaltmak için  kullanılabilecek birden fazla seçenek bulunmaktadır.

Kimler Daha Çok Doğum Sancısı Yaşar?

Doğum sancısı, her kadında farklı şekillerde hissedilebilir ve şiddeti değişebilir. Ancak, bazı durumlar ve faktörler doğum sancısını artırabilir. İşte doğum sancısını etkileyen faktörler:

1. İlk Doğum

İlk doğumunu yapacak olan kadınlar genellikle daha yoğun ve uzun süren doğum sancıları yaşarlar. Bu, doğum kanalının daha önce hiç genişlememiş olmasıyla ilgilidir.

2. Bebeğin Büyüklüğü

Büyük bebeklerin doğumu sırasında daha şiddetli doğum sancıları yaşanabilir. Bebek, doğum kanalından geçerken daha fazla basınç ve gerilim oluşturabilir.

3. İkiz veya Çoğul Gebelikler

İkiz veya çoğul gebeliklerde, birden fazla bebeğin doğum kanalından geçmesi gerektiği için doğum sancıları daha yoğun olabilir.

4. Doğumun İleri Yaşta Gerçekleşmesi

Kadının yaşının ilerlemesi, doğum sancılarını etkileyebilir. İleri yaşta olan kadınlar, doğum sürecinde daha fazla sancı hissedebilirler.

5. Doğum Pozisyonu

Doğum pozisyonu da doğum sancılarını etkileyebilir. Örneğin, sırt üstü yatmak veya hareketsiz kalmak, doğum sancılarını daha yoğun hale getirebilir. Aktif doğum pozisyonları, doğum sürecini kolaylaştırabilir.

6. Doğum Yolu İçin Engeller

Doğum kanalında tıkanıklık veya engel olan durumlar, doğum sancılarını artırabilir. Örneğin, bebeğin yanlış pozisyonu veya plasentanın düşük yerleşimi gibi durumlar doğum sancılarını etkileyebilir.

Fiziksel ve duygusal olarak doğuma hazırlanmak, doğum sancılarının etkisini azaltabilir. Eğitimli doğum ekipleri ile çalışmak, doğum sancılarını kontrol etme ve rahatlama teknikleri öğrenmek, doğum sürecini daha rahat hale getirebilir.

Her kadının doğum sancısı deneyimi farklı olabilir ve etkileyen faktörler kişiden kişiye değişebilir. Anne adayları, doğum öncesinde bir sağlık uzmanıyla konuşarak, kendileri için en uygun doğum planını yapmalı ve doğum sancılarını etkileyebilecek faktörler hakkında bilgi almalıdır.

Normal Doğum / Normal Sezaryan  / Acil Sezaryan

Doğal bir vajinal doğum herhangi bir doğuma oranla hem en güvenli hem de gelecekteki doğurganlığınız için en tercih edilen doğum yöntemleri arasındadır. Eğer sezeryana ihtiyaç duyarsanız o da güvenli bir doğum yöntemidir. Bebeğinizin ya da sizin durumunuz tehlikedeyse bu yöntem tercih edilir. İki çeşit sezeryan doğum vardır; daha önceden planlanmış normal sezeryan, yani isteğe bağlı sezeryan ve acil sezeryan.

Aşağıda sezeryan yöntemi ile doğum gerektirebilecek bazı olasılıklar listelenmiştir:

• Yanlış pozisyon; örneğin ters doğum
• Plasenta ile alakalı sorunlar; örneğin alçakta bulunan plasentanın rahim çıkışını kapatması
• Daha önceki sezeryan (ikinci bebeğiniz için bu seçeneği talep edebilirsiniz)
• Tıbbi komplikasyonlar ve normal doğumun başarısız olması ya da normal doğumun başlamaması
• Forseps ya da vantuzla çocuğun alınamaması
• Bebeğin ağırlığının 4 kg. ve üzerinde beklenmesi
• Pre-eklampsi
• Bilinen anormallikler ya da doğurulması yüksek risk taşıyan bebekler
• Bazı zührevi hastalıklar AIDS(HIV)

Doğum hakkında bilgilenmek sizi rahatlatabilir. Kendinizi daha hazılıklı hissetmenize yardım eder. Diğer yandan detaylarda boğulmaya hiç gerek yok. Bu doğal süreci uzman sağlık görevlilerinin desteğiyle sakince yaşamaya bakın.