Bebeklerde Uyku Düzeni Ne Zaman Başlar?

Bebeklerde uyku düzeni ne zaman başlar? Bebeğe uyku eğitimi vermeye ne zaman başlamalı? Peki, bebekler ne zaman düzenli uykuya geçerler…Makalemiz, bu soruların yanıtlarını içeriyor.

Bebeklerde uyku düzeni, yeni anne-babanın hayatındaki en önemli gündemdir. Zira, biraz olsun kendine zaman ayırmak ve dinlenmek isteyen anne – baba için bebeğin düzenli ve uzun uyuması hayali, akıllardan çıkmaz 🙂 Diğer yandan bebeğin sağlıklı gelişimi için de uyku düzeninin önemi büyük. Peki, bebeklerde uyku düzeni ne zaman başlar ya da bebeğe uyku eğitimi ne zaman verilmeli ve bebeğin uzun süre uyuması için ne yapılmalı? Bu sorulara yanıt arıyoruz…

Bebeklerin Uyku Düzeni Nasıldır?

Bebeklerin uyku düzeni zamanla oturur. Üç yaşına gelen bir çocuk, artık gece 12 saat kesintisiz uyuyabilir. Ancak bu döneme kadar, gece en az bir kere uyanmak, gündüz zor uyumak, kısa uyumak, uyuyamadığı için huzursuzlanmak hayatınızın bir parçası olacak. Sabırlı olun ve yanlış uyku alışkanlıkları geliştirmekten kaçının. 

Bebeklerin uyku düzeninin yetişkinleri en çok hırpaladığı dönem yenidoğan dönemidir. Bu dönemde çok kısa süre uyuyan ve en çok da geceleri uyanık kalan bebek, ebeveynlerin uykusuz kalmasına neden olur. İlk 6 ay boyunca bebeğin uyku düzeni, yetişkinler için çok yorucudur. Şimdi, biraz ilk üç ay uyku düzeni konusunu açalım…

İlk Üç Ay Uyku Düzeni

Öncelikle bebeklerin ilk üç ay boyunca belirli saatlerde belirli sürede uyuduğunu nadiren görüyoruz. Yani ilk üç ay boyunca uyku düzeninden söz etmek biraz zor. Bu dönemde kısa uyku molaları, sıklıkla emmek bebeğin neredeyse tüm günlük döngüsünü özetler. Bebeğin gece-gündüz kavramı yoktur, sindirim sistemi henüz gelişiyordur ve dış dünyaya alışmakta zorlanır. Bu nedenle sıklıkla ağlar ve kısa süre uyuyabilir. 0-3 aylık bebeklerde uyku düzeni konusunda bir diğer önemli nokta da genellikle gündüzleri, geceden daha uzun uyumalarıdır. Bebeğin rahatlamak – uyumak ve dış dünyaya hem fizyolojik hem de ruhsal olarak alışmak için ihtiyacı olan tek şey, anne sütü ve anne ile birlikte olmaktır. Üçüncü aydan itibaren düzenli aralıklarla ve belirli sürelerde uyuması beklenebilir. 

Yenidoğanlar Günde Kaç Kere Uyanır?

Yenidoğan döneminde ayakta kalma süresi ortalama 1 saattir. Ama farklı sebeplerle bundan daha uzun süre uyanık kalacağı durumlar mutlaka olacaktır. Düzenli olarak 45 dakikanın altında uyuyup uyanıyorsa, uyku eğitimi için bir uzmandan destek alabilirsiniz. Unutmayın, bebeğin uykuları zamanla mutlaka uzayacaktır. 

3. Aydan Sonra Uyku Düzeni Nasıldır?

İlk üç ayı tamamlamak, bebeğin sindirim sisteminin gelişmesi, dış dünyaya biraz daha alışmış olması ve nispeten daha dengeli bir döneme işaret eder. Eskiye nazaran daha uzun süreli uyur. Uyurken aniden uyanması da olasıdır. Burada yanında olup geri uyutmak önerilir. Geri uyutma çabası, bebeğin tekrar uykuya dalmasına genellikle yardım eder. Peki, henüz konuşamayan bebeğin uykusunun geldiği nasıl anlaşılır?

Bebeğin uykusunun geldiğini nasıl anlarız?

• Esnemesi,
• Gözünü kaşıması
• Burnu ile oynaması
• Ağlaması
• Annenin yüzünü emmeye çalışması

Bebeğin uykusunun geldiğini anlıyorsunuz ama uyumuyor. Peki, bebekler uykusu geldiği halde neden uyumazlar?

Uykusu Gelen Bebek Neden Uyumaz?

Yetişkinler, uykuları gelince uyurlar. Ancak bebekler, uykuları gelse bile uykuya dalmayı beceremeyebilirler. Uykuya dalmak öğrenilen bir davranıştır. Uykuya dalmayı bilmiyor olması ya da onu etkileyen bazı faktörler, uyumasına engel oluyor olabilir. Peki, onu neler etkiliyor olabilir?

• Isı

Ortam, fazla sıcaksa ve çok terliyorsa uyuyamaz. Benzer şekilde üşüyorsa da rahatsız olur ve uyuyamaz. 

• Işık

Ortamın fazla aydınlık olması, bebeği rahatsız eder. Uykuya dalmasını zorlaştırır. Bu durumda da uyuyamaz. 

• Ses

Bazen bebeğimizin gürültüye alışkın olmasının bize ilerleyen dönemde konfor sunacağına inanırız ve gürültüyü engellemek için özel bir çaba göstermeyiz. Ancak yoğun gürültü, uyumasına engel olur. 

• Gaz Sancısı

Bebeklerde gaz sancısı, sıklıkla görülür. Bebeklerde gaz sancısının farklı nedenleri olabilir. Bunları, hekiminizle görüşebilirsiniz. Konumuza dönersek; gaz sancısı, bebeğin uyumasına engel olan en önemli etkenlerden biridir. Bu durumda gaz sancısı giderilmeden uyuyamayacaktır. Hem bebeğin sindiriminin kolaylığı hem de sizin konforunuz için emzirme yastığı kullanabilirsiniz. 

Bebeğinizi biberonla besliyorsanız Gaz Yapmayan Biberon başlıklı makalemize de bakın!

• Aç Olması

Bebeğinizin karnı açsa uyumakta zorlanır. Ancak beslenmeden hemen sonra da uyuyamaz. Bu nedenle beslenmeden 20 dakika sonra uyutmayı deneyin. 

• Çok Yorgun Olması

Yetişkinler, çok yorgun olduklarında uyurlar. Ancak bebekler ve çocuklar çok yorgun olduklarında uykuya dalmakta zorlanırlar. Bu nedenle uykudan hemen önce çok fazla yorulacağı aktivitelere yer vermeyin. 

Bebekte Uyku Düzeni Oluşması İçin Öneriler

• Hep aynı saatte uyutmaya çalışın. Bu saatin uyku saati olduğunu anlasın. 
• Uyku için bir ritüel geliştirmesine yani uyku saatini sezmesine izin verin. 
• Uykudan hemen önce çok fazla yormayın. Bebekler, çok yorgun olduklarında uyuyamazlar. 
• Uykudan hemen önce beslemeyin. Midedeki hazımsızlık bebeği rahatsız ederek hemen uyanmasına neden olabilir. 
• Ortamın karanlık ya da loş olmasını sağlayın. Çok aydınlık bir ortamda uyumakta zorlanır. 
• Ortam, çok sıcak ya da soğuk da olmamalı. Üşüdüğü veya terlediği için hemen uyanacaktır. 
• Gürültü fazla olmamalı. Özellikle matkap sesi, korna sesi gibi tiz ve ortamdaki sesleri delip geçen net sesler, uyanmalarına neden olur. Yaşadığınız yer, çok gürültü ise uyku kulaklığı almayı deneyebilirsiniz. 
• Yatakta oyun ve besleme yapmayın. Yatağın, uyku alanı olduğunu anlamasını sağlayın. 
• Saat 18’den sonra bebeği uyutmayın. Bundan sonrası gece uykusu olacağı için son gündüz uykusunun ardından 3 saat bekleyin. 

Bebekleri Uyutmak İçin Yapılan Yanlışlar

Bebekleri uyutmak için yaptığımız pek çok yanlış var. Aslında çalışmak için acelesi olan bir anne, diğer çocuklarıyla ilgilenmek zorunda olan bir anne ya da bu değişen düzende çok zorlanan ve biraz olsun kendine zaman ayırmak isteyen bir anne için bebeğin bir an önce uyuması için yapılamayacak şey yok gibidir. Bu duyguya hemen her anne kapılır. Ancak bazen bu bebek uyutma çareleri, anlık çözüm sunarken ilerleyen dönemde daha fazla strese neden olabilir. Bunlardan bazıları şöyle…

• Ayakta sallamak

Bebeği ayağınıza yatırıp salladığınızda bu salınım hareketi onun uyumasına yardım eder. Hele bir de ellerini tutup yüzüne gözüne çarpmasına engel olabilirseniz, bir sancısı-ağrısı yoksa on dakikada uyur. Ancak, onu her yerde, her zaman ve biraz daha kilo alıp ağırlaştığında da sallayabilecek misiniz? Unutmayın! daha sonra bu sallama alışkanlığını bırakmak da çok zor olacak. 

• Kolda, salıncakta, beşikte sallamak

Ayakta sallamak çok yaygın ama kolda, salıncakta, beşikte sallamak da sıklıkla bir uyutma yöntemi olarak kullanılıyor ve onun da olumsuz sonuçlar yukarıdakiyle benzer. 

• Uykuya dalsın diye beslemek

Emzirirken uyutmak ya da emmiyorsa devam sütü verirken uyutmak gibi bir davranış da çok yaygın. Bebek, bu yatakta beslenme halini, uykuya dalış için bir ritüel sanıyor ve beslenmeden uyumak istemiyor. Ancak uyumadan hemen önce beslenmesi reflü gibi sorunlara ya da hazımsızlığa neden oluyor. Dolayısıyla çabuk uykuya dalan bebek, çabucak da uyanıyor. Ayrıca annenin doğum izni veya süt izni bitiminde işe dönmesi gerektiğinde emzirerek uyutmak mümkün olmadığı için bu yeni durum her ikisi için de çok can sıkıcı olabiliyor. 

• Bebek arabasıyla gezmeye çıkarmak

Bebek arabasıyla gezerken daha önce hiç görmediği şeyler gören bebek, sadece rüzgar yüzüne dokunurken bile yoruluyor. Böylece uykuya dalıyor. Ama her seferinde onu arabayla gezmeye çıkarmak mümkün mü? Bu hiç de sürdürülebilir bir uygulama değil. 

• Uyusun diye çok yormak

Araştırmalar gösteriyor ki; “yorulsun da uyusun” teorisi kesinlikle yanlış. Bebekler, çok yorgun olduklarında uyumakta zorlanırlar. 

Özetle; bebeklerin uyku düzenini sağlamak için en çok ihtiyacınız olan şey, sabır. Sabırlı olun, bekleyin ve bebeğinize sürekli güler yüzlü sakin bir tavırla yaklaşın. Bebekler ve çocuklar, sizin gergin olduğunuzu anlarlar ve kendilerini kötü hissederler. Bunun gibi kaygılar da beslenme – uyku -davranış düzenine mutlaka yansır.