Bebeklerde Öksürük

Bebeklerde balgamlı öksürük ya da kuru öksürük ebeveynler için endişe verici olabilir. Bebeklerde kuru öksürük ve balgamlı öksürük nedenleri birbirinden farklıdır. “Bebeğim öksürüyor” şikayeti ile uzman doktora başvurduğunuzda balgamlı öksürük, kuru öksürük tanımını yapabilmek, öksürüğün ne zamandır devam ettiği ve ateşin eşlik edip etmediği bilgisini paylaşmak gerekir. Bebeklerde öksürük nedenleri, hangi bulguları takip etmek gerektiği ve neler yapılması gerektiği konularını sizin için özetledik. 

Bebeklerde Öksürük ve Balgam Şikayetleri

Bebeklerin minik bedenleri onlara karşı daha hassas yaklaşmamızın en önemli nedenlerinden biri. Bebeklerin soğuk algınlığı, grip, nezle, öksürük gibi durumlar karşısındaki güçsüz düştüğü anlar ebeveynler için endişe verici olabiliyor. Bebeklerde çok sık görülen benzer durumlardan biri de öksürük. Bebeklerde geçmeyen öksürük, balgamlı öksürük, hırıltılı öksürük gibi şikayetler yaygındır. Peki, bebeklerde öksürüğün nedenleri nelerdir ve öksürüğü geçirmek için neler yapılabilir? Gelin bebeklerde öksürük hakkında merak edilenlerin yanıtlarına birlikte bakalım. 

Bebeklerde Öksürük Nedenleri

Bebeklerde öksürüğün bir çok nedeni olabilir. Öksürük bebeklerde alerji belirtisi olarak da ortaya çıkabilmektedir. Sıklıkla tekrar eden öksürüklerde bebeğinizin herhangi bir şeye alerjisinin olup olmadığına bakmak önemlidir. Bunun yanında bebek reflüsü de öksürük ile belirti gösteren ve bebeklerde sıklıkla karşılaşılan bir durumdur. En yaygın sebepler aşağıdaki gibi listelenir:

• Bebek Reflüsü ve Öksürük

Reflü, bebeklerde kusmayla birlikte kendini gösterir. Bazen bebeğin beslenmesine de engel olabilir. Anlık solunum durmaları, hırıltılı solunum, burun tıkanıklığı sürekli huzursuzluk ve beslenmeyi reddetme gibi belirtileri vardır. Reflü ilerledikçe havayolu duyarlılığı artar. Bunun sonucunda da tekrarlayan ve uzun süren üst solunum yolu enfeksiyonları gözlenir. Ayrıca tekrarlayan orta kulak iltihapları ve diş çürükleri de reflü kaynaklı olabilir. Bebeklerde reflüden kaynaklı öksürükte genellikle fışkırır tarzda bir öksürme şekli gözlenir. 

• Bebeklerde Alerji ve Öksürük

Alerjik öksürük daha çok kuru öksürük şeklindedir. Kuru öksürüğe eşlik eden balgam çıkarma söz konusu ise enfeksiyon kaynaklı olabilir. Ayrıca bebeklerde burun tıkanıklığı ve burun akıntısı alerjik öksürük ataklarına eşlik edebilir. Burada öksürüğün ne ile ilgili olabileceğini hekim söyler. 

• Solunum Yolları Rahatsızlıkları

Kış mevsimi, hastalık mevsimi olarak bilinir. Aslında klimaların hemen tüm yaşam alanlarında bulunması bu durumu biraz değiştirdi. Artık yazın da çok sık solunum yolu enfeksiyonları yaşanıyor. Kapalı ortam, soğuk hava, klimanın ortamdaki havayı sirküle etmesi gibi nedenlerle yazın ve kışın solunum yolu enfeksiyonu bulaşma riski artar. Çocuklarda soğuk algınlığı, boğaz enfeksiyonları, sinüzit ve farenjit gibi üst solunum yolu enfeksiyonları da bu sebeplerle yaygınlaşır. Çocuklarla bebeklerin farkı ise bebeklerin bu rahatsızlıkları daha ağır geçirmeleridir. Bu nedenle bulaşma riskinden korunmaları, çok soğuk ya da kapalı ortamlarda tutulmamaları gibi konularda dikkatli olmak gerekir. Bebeklerde solunum yolu enfeksiyonları soluk borusunu tıkayarak öksürüğe neden olabilir.

• Yabancı Cisimler

Bebeklerin soluk borusuna yabancı cisim kaçması sonucu öksürme ile tepki ortaya çıkar. Bazen yemek artıkları, süt de aynı nedenle öksürüğe neden olabilir. 

Öksürüğün nedeni ve çözümü için size en doğru yöntemi bir çocuk doktoru söyler. Bu nedenle bilgilendirme amaçlı da olsa okuduklarınızla değil hekim tarafından bebeğinize özel olarak verilen bilgilerle ilerleyiniz. 

Bebeklerde Öksürük Çeşitleri Nelerdir?

Kuru kuru öksüren bebekler, balgamlı öksüren bebekler ya da kesik kesik öksüren bebekler gibi farklı tablolar söz konusu olabilir. Yukarıda da bahsettiğimiz gibi bebeklerde öksürüğün sebepleri birbirinden farklıdır. Sebebe bağlı olarak öksürüğün şekli de farklılık gösterebilir. 

Bebeğinizin öksürüklerini takip etmeniz, ne sıklıkla ne şekilde ne kadar süredir devam ettiğini bilmeniz önemli. Ayrıca öksürüğe eşlik eden bulgu varsa bunu da takip edin. Peki, bebeklerde öksürük çeşitleri nelerdir?

• Bebeklerde kuru öksürük
• Bebeklerde balgamlı öksürük
• Bebeklerde hırıltılı öksürük
• Bebeklerde gece öksürüğü

Yukarıda saydığımız öksürük tiplerinden hangisini gözlemlediğinize dikkat edin. Bu bilgiyi sağlık uzmanı ile paylaşın. 

Bebeklerde Öksürük Nasıl Geçer?

Bebeklerde öksürüğü geçirmek için bebeğinizin neden öksürdüğünü bilmeniz ve sağlık uzmanının size verdiği bilgilere göre hareket etmeniz gerekir. Bebekteki öksürüğün sebebi olan durum çözülmedikçe öksürük de geçmeyebilir. Öksürük, sonuçta vücudun verdiği bir tepkidir. Ancak genel bir yaklaşımla bazı ipuçları öksürüğün azalmasına yardım edebilir. Bunları “Bebeklerde öksürüğe ne iyi gelir?” başlığıyla paylaşalım.

• Ortam Isısı ve Nemi Ne Durumda?

Bebeğin yaşadığı ortamın sıcaklığının ve nem oranının olması gereken değerlerde olması önemli bir ipucu.  Hava kuruluğuna bağlı bir öksürük söz konusu ise durumu iyileştirmek üzere ortamdaki havayı ideal hale getirmek işe yarayabilir.  Bu amaçla bebeğin odasında hava nemlendirici cihazlar kullanabilirsiniz. Kalorifer peteklerine su kutucukları asmak da işe yarayabilir. 

• Burnunu Temizleyin!

Bebeğe düzenli burun temizliği yapmak, rahat nefes alıp vermesini sağlayabilir. Bu da onun öksürüğünü azaltır. Doğal tuzlu su olarak bilinen serum fizyolojik kullanımı yardımcı olabilir.  

• Yastığını Yükseltin!

Bebeğiniz 4 aylıktan büyükse yastığını biraz yükseltmek iyi gelebilir. Çünkü böylece geniz akıntısına bağlı olan öksürüğün azalmasını sağlayabilirsiniz. 

• Bol Sıvı Tüketimi Önemli

Bebeğiniz 6 aydan büyükse ve uzman doktor öneriyorsa su, bitki çayı gibi sıvılar da yardımcı olabilir. Çünkü sıvılar, mukusun ince olmasına yardımcı olur ve bu da temizlenmesini kolaylaştırır. Burada bebeğin 6 aydan büyük olması çok önemli.

Bebeklerde Öksürük Ne Kadar Sürer?

Bebeğinizin öksürüğü hemen geçsin, istiyor olabilirsiniz. Ama duruma göre öksürüğün bir süre devam etmesi normal olabilir. Örneğin soğuk algınlığına bağlı öksürük,  genellikle 3-4 gün içinde azalır. Gözlenmiştir ki ​​virüs kaynaklı öksürük durumu daha uzun süre devam etmektedir. Bu durumda bebeğinizin öksürüğü, ortalama  7-10 gün sürebilir. 

Öksürüğe Eşlik Eden Diğer Bulgulara Dikkat!

Bazen öksürük, kendiliğinden geçer. Ortamdaki havanın değişmesi, burnun açılması ya da yeterli sıvı alımı bebeği kısa sürede rahatlatır. Bazen de bazı bulgular da varsa mutlaka gecikmeden uzman doktora başvurmak gerekir. peki, o bulgular nelerdir?

• Nefes almakta zorlanma olması ve bir iki günden fazla sürmesi,
• Gece terlemesinin yanında sürekli ateş ve buna eşlik eden kilo kaybı,
• Yemek yerken çok fazla zorlanma,
• Bebeğin cildinde, dilinde ya da dudağında morarma görmek

Bebekler ya da küçük çocuklar öksürdüğünde endişelenmek normal. Peki, öksürüğün nedeni ne ve öksürük tam olarak nedir? Çözüm için ve doğru yaklaşım için önce öksürük nedir bilmek gerek. Öksürük; akciğerleri aspirasyondan koruyan, fazla bronşiyal sekresyonların atılmasını sağlayan,  hem istemli hem istemsiz refleks yoluyla oluşan ani patlayıcı ekspirasyon manevrasıdır. Tıp bilimi, öksürüğü böyle tanımlıyor. Bu tanım bize gösteriyor ki; öksürük aslında bir tepki. Peki, neye tepki olarak öksürük ortaya çıkar? İşte asıl bilinmesi gereken ve çözülmesi gereken bu neden konusudur. Dolayısıyla öksürüğü gidermek tek başına hedef olmamalıdır. Bu bilinçle bebeklerin öksürüklerini takip etmek, gerektiğinde uzman hekime başvurmak ve gerekli yöntemleri uygulamak önemli. 

Ayına Göre Bebeklerde Öksürük Şikayeti

Bebeklerde gece öksürüğü ve diğer öksürük şikayetleri yaygın olarak görülür. Bu şikayetlerin giderilmesi için durumu iyi takip etmek, devam eden öksürükte hekime başvurmak ve gerekli tedaviyi uygulamak önemlidir. Bebeklerde öksürük şikayeti öksürüğün türüne göre ve bebeğin kaç aylık olduğuna göre ele alınır. 6 aya kadar bebeklerde öksürük şikayetini şöyle ele alabiliriz. 

• Yenidoğan Öksürük

Yenidoğan bebeklerde hapşırma ve öksürük şikayeti görülebilir. Bebeğin çok küçük olması ebeveyn için endişe vericidir. Süreci yönetmek zor olabilir. Bir uzman hekime başvurarak yapılması gerekenler hakkında bilgi alabilirsiniz. Verilen talimatlara uyarak yenidoğanda öksürüğe neden olan durumu atlatabilirsiniz.  

• 1 Aylık Bebekte Öksürük

​​1 aylık bebekte öksürük şikayeti görülebilir. Bebeğin yeni alışmaya çalıştığı havanın etkisi ile bu tepki ortaya çıkabilir. hava yutması, rüzgara maruz kalması, klimalı ortamlar, üşütmüş olması gibi çok sayıda etken öksürüğe neden olabilir. Gecikmeden bir uzman hekime başvurmak gerekir. 

• 2 Aylık Bebeklerde Öksürük

​​2 aylık bebekte öksürük farklı nedenlerle ortaya çıkabilir. Burada bebeğin öksürmesinden çok buna neden olan durumu anlamak önemlidir. Bu amaçla mutlaka bir uzman hekime danışmak, onun verdiği tavsiyelere göre hareket etmek gerekir. “2 aylık bebeğim öksürüyor ve hapşırıyor” şeklinde bir şikayetiniz varsa yine burada gözleminizi hekimle paylaşmanız ve onun tavsiyeleri ile ilerlemeniz gerekir. 

• 3 Aylık Bebeklerde Öksürük

“3 aylık bebeğim öksürüyor ve hapşırıyor” şikayeti ile uzman hekime başvurduğunuzda bebeğinizin öksürüğünün ne zaman başladığını, ne sıklıkla olduğunu, balgam ve ateş olup olmadığını soracaktır. Bu bilgiler öksürüğün nedeni anlamak için önemlidir. Çünkü öksürüğün yukarıda da belirttiğimiz üzere farklı sebepleri olabilir. Bu nedenle hekime gitmeden önce durumu iyi gözlemlemek önemli. 

• 4 Aylık ve 5 Aylık Bebeklerde Öksürük

Bebeğin dördüncü ve beşinci ayı gelişim bakımından benzerdir. Bu aylarda bebeğinizde öksürük şikayeti için ilk yapmanız gereken şey durumu izlemektir. 3 günden sonra da devam eden öksürük varsa uzman doktora götürmeniz önerilir. Bu gözlemde de yine öksürüğün sıklığı, ne zaman başladığı ve nasıl bir öksürük olduğu bilgisi önemlidir. 

• 6 Aylık Bebeklerde Öksürük

Altı aylık bebeklerde öksürük, üşütme, solunum yolu enfeksiyonu, virüs, toz, alerji, havanın kuru olması gibi farklı nedenlerle ortaya çıkabilir. Ancak altı aylık bebek öksürüğünün katı gıdaya geçişle de bir ilgisi olabilir. Bebek reflüsü kaynaklı olabilecek olan bu durum, hekim tarafından tespit edilebilir. Ayrıca beslenme sırasında soluk borusuna besin, sıvı kaçması da öksürüğe neden olabilir. 

Kaynaklar

Bu içerik hazırlanırken şu makalelerden yararlanılmıştır: 

– https://www.nhs.uk/conditions/baby/health/colds-coughs-and-ear-infections-in-children/ 

• ASS.DR.MERVE NUR DİLAVER, Birinci Basamakta Öksürük Şikayeti,