Yenidoğanda Uykusuzluk Nedenleri

Bebekler gibi uyusa keşke:) Ama maalesef “bebek gibi uyumak” çok da yerinde bir deyim değil. Çünkü bebekler, çok sık uyanıyor:)) Peki, özellikle yenidoğan bebeklerde uykusuzluğun nedeni ne olabilir? Bütün yenidoğanların uykusuzluk sorunu var mı yoksa bu, dikkat edilmesi gereken bir sağlık sorununa işaret edebilir mi? Araştırma konumuz: yenidoğanda uykusuzluk nedenleri.

Yenidoğanda Uykusuzluk Nedenleri Nelerdir?

Yenidoğan bebeğin uyumamasının birden fazla nedeni olabilir. Biraz bunlardan bahsedelim ama bu süreçteki bebeklerin kısa kısa uyuduğunun da altını çizelim.

• Gazı olabilir
• Aç olabilir
• Kaka yapamıyor olabilir (çocuk doktoru görmeli)
• Bir ağrısı-sıkıntısı olabilir
• Ortam, çok gürültülü ya da çok aydınlık olabilir
• Ortamda onu huzursuz eden bir şey (nem/küf/ ses/ titreşim /aşırı sıcak…) olabilir.
• Giysileri rahatsız olabilir.
• Altı pis olabilir/ pişik sorunu olabilir.
• Nefes almakta zorlanıyor olabiliyor
• Hiç bir sorunu yok sadece gece-gündüz kavramı oturmadığı ve yeni dünyaya alışamadığı için her yenidoğan gibi az ve kısa uyuyor ama siz bu duruma fazla tepki veriyor olabilirsiniz:)

Yeni anne-baba olanların merakla yanıt aradığı o soru: bebeğim neden uyumuyor? Bu soruya yanıt vermeden önce yenidoğan bebeğin uyku düzenini anlamak gerek. 

1 Aylık Bebek Neden Uyumaz?

1 aylık bir bebeğin neden uyumakta zorlandığı sıklıkla merak edilir. Bu erken aşamada, yenidoğanlar hala rahim dışındaki hayata uyum sağlamaktadır. Bu nedenle uyku düzenleri oldukça dengesiz olabilir. Birkaç faktör, 1 aylık bir bebeğin uyku problemi yaşamasına neden olabilir. Yenidoğanların küçük mideleri olduğundan ve birkaç saatte bir beslenmeleri gerektiğinden, acıkma durumu bu dönemde uykunun bozulmasının ana nedenidir. Gaz, kolik veya reflüden kaynaklanan rahatsızlık da onların yerleşmelerini zorlaştırabilir. Gürültü, ışık veya rahatsız edici bir uyku alanı gibi çevresel faktörler dinlenmelerini daha da kesebilir. 

20 Günlük Bebek Neden Uyumaz?

20 günlük bebeklerinin uyumakta zorlanma nedenleri arasında öncelikle, açlık yaygın bir nedendir. Yenidoğanların mideleri küçüktür ve sık sık, genellikle 2-3 saatte bir beslenmeleri gerekir. Bebek acıkırsa veya yeterince süt almıyorsa, sık sık uyanabilir veya yerleşmekte sorun yaşayabilir. Yenidoğanların henüz bir gündüz-gece ritmi geliştirmediğini hatırlamak önemlidir. Bu nedenle uykuları 24 saatlik süre boyunca kısa uyku aralıkları halinde gerçekleşebilir.

40 Günlük Bebek Neden Uyumaz?

40 günlük bebeklerde uyku problemleri oldukça yaygındır ve aileler için endişe verici olabilir. Bu dönemde bebekler henüz gece-gündüz döngüsünü ayırt edemez ve uyku düzenleri gelişmemiştir. Açlık, gaz sancıları, kolik, alt bezinin kirli olması veya ortam sıcaklığının uygun olmaması gibi fiziksel rahatsızlıklar uykuyu engelleyebilir. Ayrıca 40 günlük bebekler, anne karnındaki ortamı özleyebilir ve sarılma, sallanma gibi hareketlerle sakinleşirler. Büyüme atağı dönemlerinde daha sık beslenme ihtiyacı duymaları da uykularını bölebilir. Reflü problemi yaşayan bebeklerde yatay pozisyonda rahatsızlık artacağından uyumakta zorlanabilirler. Ebeveynlerin sakin kalması, bebeğin ihtiyaçlarını gidermesi ve düzenli bir uyku rutini oluşturmaya başlaması önemlidir. Uyku problemi devam ediyorsa mutlaka bir pediatriste danışılmalıdır.

Yeni Doğan Bebek Neden Uyumaz?

Yeni doğan bebeklerde uyku düzensizlikleri normal gelişim sürecinin bir parçasıdır. İlk haftalarda bebekler günde 16-17 saat uyusalar da bu uyku 2-4 saatlik kısa periyotlara bölünmüştür. Yeni doğan bebeklerin uyumamasının en yaygın nedenleri arasında açlık, kirli bez, gaz sancıları ve ortam koşullarının uygunsuzluğu gelir. Anne karnından farklı bir ortama geçiş yapan bebekler, ses, ışık ve sıcaklık değişimlerine karşı hassastır. Moro refleksi (irkilme refleksi) nedeniyle kendi hareketlerinden uyanabilirler, bu yüzden kundaklama faydalı olabilir. Bazı bebekler gece-gündüz karmaşası yaşar ve gece daha aktif olurlar. Anne sütündeki kafein veya baharatlı yiyecekler de bebeğin uykusunu etkileyebilir. Beyaz gürültü, hafif sallanma ve ten teması bebeği sakinleştirir. Sürekli ağlama ve uyumama durumunda altta yatan sağlık problemlerini ekarte etmek için doktor kontrolü gereklidir.

Yenidoğanların Uyku Düzeni Nasıldır?

İlk bir ay boyunca gece-gündüz kavramları yoktur. Dış dünyadaki herşey (sesler, giysilerin dokusu, ışık, hareketler ve hareketlerin etkileri) onlar için yabancı veya yenidir. Bu da korkmalarına neden olabilir. Ayrıca anne karnından çıkıp dış dünyaya adapte olmaya çalışan bedeni gaz sancısı, sindirim gelişim süreci gibi pek çok sorunla da baş etmeye çalışıyor. Ama uykuya da ihtiyacı var. Peki, yenidoğan ne kadar uyur?

Yenidoğanlar ilk iki hafta boyunca çok kısa süren uyku periyodları yaşar. Bir saat uyuyup uyanabilir. Bizler, en az 8-10 saat kesintisiz uyuduğumuz için bu durumu anlayamaz ve bebeğin hiç uyumadığını düşünürüz. Ancak onun ilk bir iki hafta boyunca bu şekilde uyuması normaldir. Uyur/ uyanır/ emer/ gaz çıkarır/ uyur/ uyanır…

Yenidoğanın Uyku Düzeni Ne Zaman Oturur?

Aslında kesintisiz güzel bir uyku için daha çok bekleyeceksiniz ama ilk 2. ya da 3. haftadan sonra daha uzun süre uyumaya başlar. Elbette daha uzun süre de uyanık kalır.

Yenidoğan Bebeklerin Uyuyamama Durumuna Çözüm!

Öncelikle rüya görmesi, hırıltılı nefes alması, gaz sorunun olması gibi nedenlerle sıklıkla uyanabilirler. Bunlar normaldir ve bu sürecin bir parçasıdır. Ayrıca gece-gündüz kavramının olmaması da uykuya dalma sorunun en önemli nedenidir. Ancak bebek dış dünyaya alıştıkça bu sorunları aşacak ve daha uzun süre uyuyacaktır. Burada ona sizin nasıl yardımcı olduğunuz ve geleceğe yatırım yapma konusuna odaklanmanız önemli. Şimdi önce yenidoğanın uyuması için ipuçları verelim sonra da “geleceğe yatırım yapma” konusunu açıklayalım:

        1. Yenidoğanın Uyuması İçin İpuçları

Aşağıdaki başlıkları dikkate almak yenidoğan bebeği kolay uyutmaya yardımcı olabilir:

• Gazını çıkarmadan yatırmayın!
• Açken uyutmaya çalışmayın!
• Bebek reflüsüne karşı reflü yastığı kullanın
• Bebeği, doğru pozisyonda yatırın
• Çok aydınlık ve gürültülü bir ortamda uyuyamayabilir, buna dikkat edin.
• Çok ince giydirince üşür ama çok kalın olursa da terler ve rahatsız olabilir. 
• Uyutacağınız odayı önceden havalandırın.
• Hekiminiz öneriyorsa odasında buhar makinesi çalıştırın. (bu makinelerin su haznesi düzenli olarak temizlenmeli)
• Klasik müziğin bebeklerin uykuya dalması için iyi olduğu söyleniyor. Denemekte fayda var.
• Altı mutlaka temiz olmalı.

        2. Geleceğe Yatırım Konusu:)

Yenidoğan bir bebekle başa çıkmak yeni anne-babalar hatta bu işleri çoktan unutmuş büyükanne ve dedeler için epey zorlayıcı olabilir. Yorgun ve uykusuz ev halkı, bir an önce uyusun diye elinden geleni yaparken bebeğin uyumayı öğrenirken bazı alışkanlıklar kazanmasına neden olur. Örneğin sallayarak uyutmak, emzirerek uyutmak, besleyerek uyutmak, bebek arabasıyla gezdirerek uyutmak…Ancak daha sonrasında bebek, bu ritüeli arar. İlerleyen dönemlerde çalışan anne için bunları uygulamak güçleşir. Örneğin 2 yaşına gelen 16 kg ağırlığındaki çocuğu ayakta sallamak son derece zor bir hal alır. İşte bu noktada da ilgili alışkanlığı terk etmek için harcanan mesai hem çocuk hem de ebeveynler için zordur. Bu nedenle her adımda geleceği düşünerek ilerleyin;)

Bu konuda en güzel örnek de emzirirken uyutma alışkanlığıdır. Biraz da bundan bahsedelim:

Emzirerek Uyutma!

İlk haftalarda bebeğin emerken uyuması dünyanın en tatlı şeyi gibi gelir. Anne mutlu&bebek mutlu…Ancak bebek büyüdüğünde de bu şekilde uyumaya alışır ve anne için bu, artık pek de konforlu değildir. Bu nedenle bebek daha çok küçükken gözlerini oğuşturmaya başladığında ve uyku huysuzluğu işaretleri kendini gösterdiğinde onu loş ve sessiz odasındaki yatağına bırakın. Biraz yanında bekleyerek uykuya dalmasını sağlayın. Buna başlarda direnç gösterecektir ama alışır.

Bebekler Neden Gece Daha Kısa Uyur?

Pek çok anne, bebeğinin gece çok kısa süreli uyuduğunu ama gündüz daha uzun süre uyuyabildiğini söyler. Özellikle yenidoğan uykusu böyledir. Bunun ana nedeni gece-gündüz kavramının olmamasıdır. Zamanla bu durum değişir. Sabırlı olun!

Sağlıklı Bebek Uykusu: Kaç Saat Olmalı?

Yeni doğmuş bebeğinizin doğru miktarda uyku almasını sağlamak, büyümeleri ve gelişmeleri için çok önemlidir. Her bebek benzersiz olsa da, genel uyku kurallarını anlamak, sağlıklı uyku düzenleri erkenden oluşturmanıza yardımcı olabilir. Tipik olarak, yenidoğanlar 24 saatlik bir süre içinde 14 ila 17 saat arasında uyurlar ve genellikle gündüz ve gece boyunca birden fazla uykuya bölünürler. Bu parçalanmış uyku normaldir çünkü uyku döngüleri daha kısa ve beslenme ihtiyaçları sık görülür. Bebekler büyüdükçe, toplam uykuları yavaş yavaş azalır ve geceleri daha uzun uzamaları sağlamlaştırmaya başlarlar. Bebeğinizin uyku süresini ve kalitesini izlemek, uykusuzluk da dahil olmak üzere olası sorunları belirlemenize yardımcı olur. 

Bebeklerde Uykusuzluk Hangi Durumlarda Doktora Götürülmeli?

Yenidoğanlarda ara sıra uykusuz geceler yaygın olsa da, kalıcı uykusuzluk veya şiddetli uyku bozuklukları göz ardı edilmemelidir. Bebeğiniz sürekli olarak uykuya dalmakta veya özellikle tipik yenidoğan evresinin ötesinde uzun süre uykuya dalmakta zorlanıyorsa doktorunuza danışmanız önemlidir. Bebeğiniz uyku sorunlarının yanı sıra aşırı sinirlilik, beslenme güçlüğü veya gelişimsel gecikmeler belirtileri gösteriyorsa; bunlar reflü, alerji veya profesyonel değerlendirme gerektiren nörolojik endişeler gibi altta yatan tıbbi durumları gösterebilir. Uyku düzenindeki ani değişiklikler, uyku sırasında nefes alma zorlukları veya aşırı seğirme veya nöbetler gibi olağan dışı davranışlar da tıbbi destek almanız gereken durumlardır. 

Bebek Yatağı Nasıl Olmalı başlıklı makalemize de bakın!