Bebeklerde Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu

“Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu” genellikle daha büyük çocuklar ve yetişkinlerle ilişkilidir. Ancak ortaya çıkan araştırmalar bu karmaşık durumun çok daha erken, hatta bebeklik döneminde bile ortaya çıkabileceğini göstermektedir. Bebeklerde dikkat eksikliği ve hiperaktivite erken teşhis ve müdahalenin temelini oluşturduğu için ebeveynler ve bakıcılar için çok önemlidir.

Bebeklerde Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Belirtileri

Bebeklik döneminde birçok davranışın altında yatan nedeni anlamak güç olabilir. Ancak bazı erken belirtiler ortaya çıkabilir. Başlıca semptomlar arasında, aşırı hareket, huzursuz davranışlar veya yemek yeme gibi aktiviteler sırasında bile hareketsiz kalamama durumu yer alır.

Ayrıca bebekler, sonuçlarını düşünmeden nesneleri kapmak veya sınırların farkında olmamak gibi dürtüsel davranışlar sergileyebilir. Çoğu zaman normal ve öğrenilebilen bir durum olsa da kimi zaman bu durum ebeveynler için endişe verici hale gelebilir. Bebeklerde odaklanma zorluğu da ortaya çıkabilecek başka bir işarettir. Örneğin bir bebek oyuncaklarla etkileşimde bulunmakta veya ebeveynlerin görsel ipuçlarını takip etmekte zorluk yaşayabilir. Tüm bebekler dikkat dağınıklığı yaşar. Ancak dikkat dağınıklığı ve hiperaktivite sorunu yaşayan bebekler odaklarını sürdürmede tutarlı bir zorluk modeli sergileyebilirler. Aynı zamanda, bebeklerde Babinski refleksi gibi gelişimsel refleksler de dikkatle izlenmelidir. Bu refleks, doğumdan sonra birkaç ay boyunca normaldir, ancak zamanla kaybolur. Eğer bu refleks uzun süre devam ederse, nörolojik bir durumun belirtisi olabilir

Uyku bozuklukları aynı zamanda bir tehlike işareti de olabilir. Bebeklerde hiperaktivite varsa yatmadan önce sakinleşmede zorluk yaşayabilir veya düzensiz uyku düzenleri sergileyebilir. Bu da hem çocuk hem de ebeveynler için yorgunluğa yol açar.

Bebeklerde Hiperaktivite Bozukluğu Nasıl Anlaşılır?

Daha büyük çocukların aksine bebeklerde hiperaktivite bozukluğu durumuna tanı koymak dikkatli gözlem ve gelişimsel dönüm noktalarının anlaşılmasını gerektirir. Hiperaktivitesi olan bebekler huzursuzluk, hareketsiz kalamama ve dürtüsel davranışlar sergileyebilir, çoğu zaman huzursuz görünebilir veya dikkatleri kolaylıkla dağılabilir.

Bebeklerde hiperaktiviteyi daha iyi anlamak için, onların çeşitli ortamlardaki davranışlarını gözlemlemek çok önemlidir. Beslenmek veya sarılmak gibi sakinleşmek için tasarlanmış aktiviteler sırasında bile sürekli hareket halinde olup olmadığı gözlemlenmelidir. Oyuncaklarla ya da insanlarla etkileşime geçmekte zorluk yaşayıp yaşamadıkları veya ilgilerinin hızla dağılıp dağılmadığı incelenmelidir. Bebeklerin farklı oranlarda geliştiğini ve hiperaktivite gibi görünen şeyin mizacın doğal bir varyasyonu olabileceğini de unutmamak gerekir.

Herhangi bir endişe taşıyorsanız bir çocuk doktoruna danışmak netlik sağlayacaktır. Tipik bebek davranışı ile dikkat eksikliği ve hiperaktivitenin erken belirtileri arasında ayrım yapılmasına yardımcı olabilirler. Bebeğinizin davranışlarını günlükler veya uygulamalar aracılığıyla takip etmek de yararlı olabilir. Bebeklerde hiperaktivitenin bir spektrum olduğunu ve sıklıkla başka davranışların da eşlik ettiğini anlamak, bu gelişim aşamasında daha iyi ilerlemenize yardımcı olacaktır. Dikkatli ve proaktif olmak çok önemlidir, çünkü erken müdahale çocuğunuzun gelecekteki davranışının ve duygusal sağlığının temelini oluşturur.

Bebeklerde Dikkat Eksikliği Belirtileri

Bebeklerde Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu belirtilerinde en erken göstergelerden biri, faaliyetlere veya etkileşimlere odaklanmanın sürdürülmesindeki zorluktur. Dikkat eksikliği eğilimi olan bebeklerin dikkati çevredeki uyaranlarla kolayca dağılabilir, bakışları sıklıkla oyuncaklardan seslere veya ortamdaki hareketlere kayabilir.

Hiperaktivite, genellikle  bebeklerde aşırı hareket olarak kendini gösterir. Bir bebek tutulurken veya bebek bezi değiştirilirken kıpırdayabilir, kıvranabilir veya kuvvetli bir şekilde tekmeleyebilir. Bu ve buna benzer durumlar yönetilemez olduğunda belirgin bir hareketsiz kalamama belirtisi şeklinde değerlendirilebilir. Dikkat edilmesi gereken diğer bir semptom ise dürtüselliktir. Bu durum, bebeğin güvenliğini dikkate almadan nesnelere uzanması veya uzun süre herhangi bir oyuncakta karar kılmadan bir oyuncaktan diğerine atlamak gibi oyun zamanı rutinlerini sık sık kesintiye uğratması olarak ortaya çıkabilir.

Ayrıca uykuya dalma veya uykuyu sürdürmede zorluk gibi uyku bozuklukları da dikkatle ilgili sorunların göstergesidir.  Bu davranışları sergileyen bebekler, sakin bir uyku vakti rutini oluşturmakta zorlanabilir. Bu da gün içinde huzursuzluk ve sinirliliğin artmasına neden olabilir.

Her bebeğin kendi hızında geliştiğini ve bu davranışların çoğunun tipik gelişim aşamaları olabileceğini hatırlamak çok önemli olsa da, günlük yaşamı zorlaştıran sürekli bir dikkatsizlik veya hiperaktivite kalıplarını bir çocuk doktoruyla görüşmek gerekir.

Bebeklerde Dikkat Eksikliği Neden Olur?

Genetik önemli bir rol oynar. Ailesinde dikkat eksikliği ve hiperaktivite öyküsü olan çocukların bu durumu geliştirme riski daha yüksektir. Bir ebeveynin veya kardeşin yaşadığı böyle bir durum varsa çocuğun da benzer belirtiler gösterme olasılığı önemli ölçüde artar.

Hamilelik sırasında tütün dumanına, alkole veya uyuşturucuya maruz kalma gibi faktörler fetal beyin gelişimini etkileyebilir ve potansiyel olarak yaşamın ilerleyen dönemlerinde dikkat güçlüklerine yol açabilir. Öte yandan beyin yapısı ve işlevi de önemli bir rol oynar. Bu nörolojik farklılıklar, çok genç yaşlarda bile odaklanmayı sürdürmede veya davranışları düzenlemede zorluklar olarak ortaya çıkabilir.

Bebeklerde Hiperaktivite Ne Zaman Belli Olur?

Bebekler doğal olarak çok çeşitli davranışlar ve gelişim modelleri sergilediklerinden, hiperaktivitenin belirlenmesi zor bir süreç olabilir. Ebeveynler ve bakıcılar, küçük çocuklarının sürekli olarak akranlarına göre daha huzursuz olduklarını, beslenme veya uyku zamanı gibi sakin olmaları gereken zamanlarda bile aşırı hareket sergilediklerini fark edebilirler.

Çocuğunuzun sık sık kollarınızdan fırladığını, ışık hızında süründüğünü veya odanın her köşesini keşfetme konusunda doyumsuz bir istek gösterdiğini görebilirsiniz. Keşfetmenin dinlenme dönemleriyle dengelendiği tipik gelişim aşamalarının aksine, hiperaktif bebekler genellikle sakinleşmeye pek ilgi göstermezler, bunun yerine sürekli aktiviteye katılmayı tercih ederler.

18 ay ile 2 yaş arasındaki yürümeye başlayan çocukta hiperaktivite, başkalarının oyuncaklarını kapma veya çeşitli durumlarda çok fazla acele etmek gibi dürtüsel davranışlarla kendini gösterebilir. Her çocuğun kendi hızında geliştiğini unutmamak önemli olsa da, tutarlı aşırı enerji kalıpları, odaklanma güçlüğü ve dürtüsellik hiperaktivitenin erken göstergeleri olabilir. Bebeğinizin davranışlarıyla ilgili endişeleriniz varsa, gelişimini değerlendirmeye yardımcı olabilecek ve çocuğunuzun ihtiyaçlarına göre rehberlik sağlayabilecek bir çocuk doktoruna danışmanız her zaman tavsiye edilir.

1 Yaşındaki Bebeğin Hiperaktif Olduğu Nasıl Anlaşılır?

1 yaşındaki bir çocukta hiperaktiviteyi tanımlamak zor olabilir çünkü yeni yürümeye başlayan çocuklara özgü birçok davranış, Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu semptomlarına benzeyebilir. Ancak ebeveynlerin ve bakıcıların, çocuklarının hiperaktif eğilimler gösterip göstermediğini ayırt etmelerine yardımcı olabilecek bazı işaretler vardır. Yenidoğan bebek bakımı esnasında da bazı hiperaktivite belirtileri nadir de olsa gözlemlenebilir. 

Öncelikle çocuğunuzun gün içindeki aktivite düzeyini gözlemleyin. 1 yaşındaki bir çocuğun enerji patlamaları yaşaması tamamen normal olsa da hiperaktif bir çocuk genellikle sürekli hareket halindedir ve kısa süreler için bile hareketsiz oturamaz. Bu, sık sık emeklemek veya dolaşmak, mobilyalara tırmanmak veya oyuncaklarla veya diğer nesnelerle sürekli kıpırdamak şeklinde kendini gösterebilir.

Diğer bir temel gösterge dürtüselliktir. Çocuğunuz sık sık başkalarının eşyalarını alıyorsa, oyunu yarıda kesiyorsa veya sırasını beklemekte zorlanıyorsa, bunlar hiperaktif davranışın belirtileri olabilir. Çocuğunuzun çevresiyle nasıl etkileşim kurduğuna ve basit talimatları takip etme becerisine dikkat edin. Hiperaktif bir çocuk tek bir göreve odaklanmakta zorlanabilir, genellikle başladığı işi bitirmeden bir aktiviteden diğerine atlayabilir.

Ayrıca uyku bozukluklarını da göz önünde bulundurmalısınız. Hiperaktif çocuklar günün sonunda uykuya dalmakta zorluk yaşayabilir. Ayrıca yatma vakti rutinine uyum sağlamak istemeyebilir veya gece sık sık uyanabilir. Düzensiz uyku eğilimi fark ederseniz bu, altta yatan bir hiperaktif eğilimin göstergesi olabilir.

Her çocuk benzersizdir ve yeni yürümeye başlayan çocuklar için gelişimsel dönüm noktalarının büyük ölçüde farklılık gösterebileceğini unutmamak önemlidir. Çocuğunuzun davranışlarıyla ilgili endişeleriniz varsa bir çocuk doktoruna veya çocuk gelişimi uzmanına danışmak netlik ve rehberlik sağlayabilir.

Bebeğim Çok Hareketli Hiperaktif Olabilir Mi?

Yaşamın ilk aylarında bebekler doğal olarak meraklı ve enerjiktir. Gelişimsel dönüm noktalarının bir parçası olarak çok kıpırdarlar ve çevrelerini keşfederler. Bununla birlikte, bebeğinizin sürekli olarak akranlarından daha aktif olduğunu fark ederseniz veya hareketliliğine odaklanma eksikliği veya sakinleşememe eşlik ediyor gibi görünüyorsa, bu durum bazı işaretlerin ortaya çıkmasına neden olabilir.

Bebeklerin çeşitli enerji seviyeleri yaşadığını ve bebeklerde yüksek aktivitenin otomatik olarak gelişimsel bir bozukluk anlamına gelmediğini unutmamak önemlidir. Mizaç, çevre ve yaş gibi birçok faktör bebeğinizin davranışında çok önemli bir rol oynar. Bebeklerin ayrıca enerji patlamaları ve ardından sakin dönemler geçirdikleri de bilinmektedir ve bu değişiklik son derece normaldir.